Phân biệt các loại giảm xóc ô tô? 8 dấu hiệu hư hỏng giảm xóc bạn cần biết

I. Khái niệm về giảm xóc ô tô

Về lý thuyết thì trên một đoạn đường bằng phẳng, chiếc xe sẽ không cần hệ thống giảm xóc. Tuy nhiên, trên thực tế thì các con đường luôn có những lỗi lõm, gờ giảm tốc, ổ gà, khúc cua… tác động tới khung sườn, hệ thống xe.

Giảm xóc ô tô (hay còn gọi là phuộc nhún) là một trang bị không thể thiếu trên mọi chiếc xe , nó làm tiêu biến đi những dao động tự do của lực đàn hồi, giúp xe êm ái hơn khi di chuyển qua những đoạn đường không bằng phẳng.

Giảm xóc của ô tô áp dụng dao động tắt dần, nguyên lý của bộ giảm xóc là sử dụng chuyển động tịnh tiến của phuộc nhún, có thể biến động năng thành nhiệt năng rồi đưa vào trong ống thủy lực.

II. Có mấy loại giảm xóc ô tô?

Căn cứ vào cấu tạo, chúng ta có thể xem rằng giảm xóc ô tô có 6 loại chính, bao gồm:

• Giảm xóc 2 ống.
• Giảm xóc 1 ống.
• Giảm xóc loại 2 ống với hơi áp thủy lực.
• Giảm xóc khí nén – thủy lực.
• Giảm xóc bóng hơi.
• Giảm xóc Vario.

Xe ô tô luôn phát sinh ra một lực dao động tự do và truyền chúng vào thân xe, lực này cũng sẽ tác động tới những người ngồi trên xe khiến người ngồi cảm giác mất thoải mái. Để triệt tiêu được hoàn toàn những dao động này, người đưa cần dùng tới bộ phận giảm xóc xe ô tô, giữ sự cân bằng cho xe.

1. Giảm xóc 2 ống

Đây là loại giảm xóc phổ biến nhất, được sử dụng hầu hết trên các dòng xe hơi hiện nay, cấu tạo của giảm xóc ô tô 2 ống gồm:

• Ống 1 trên cùng, 2 van tiết lưu đóng mở đối nghịch nhau dưới đáy.
• Ống 2, ống chân không bao lấy ống 1. Bộ phận này bổ sung thể tích thừa do dầu tràn từ ống 1 ra ngoài ống 2.
• Ống bảo vệ ngoài cùng.
• Pittong và trục pittong có 2 van tiết lưu đóng/mở nghịch nhau.

Ưu điểm của giảm xóc loại 2 ống này là chúng có tuổi thọ cao, giảm dao động tốt. Nhưng chúng cũng có những nhược điểm đáng lưu tâm là thường xuất hiện tình trạng rò rỉ dầu ra các khe mối nối, nhanh hỏng nếu xe thường xuyên phải chạy ở địa hình gồ ghề.

2. Giảm xóc ô tô 1 ống

Giảm xóc 1 ống được cải tiến từ loại giảm xóc 2 ống, nguyên lý hoạt động cũng tương đồng nhau. Tuy nhiên, loại 1 ống sẽ có một buồng hơi nằm ở dưới cùng thay vì ống thứ 2 trùm lại bên ngoài, giúp cân bằng lượng dầu trong thiết bị giảm xóc.

Ưu điểm: Giữ dầu không bị thoát khỏi các van tốt hơn, giúp bộ giảm xóc có tuổi thọ cao hơn. Ngoài ra, loại 1 ống cũng có tính đa dụng hơn trên nhiều cung đường, hạn chế sự sủi bọt của dầu qua đó gia tăng tuổi thọ của dầu.

Nhược điểm: Giá thành đắt hơn do việc chế tạo vòng kín ở trục pittong và hộp chưa dầu phức tạp hơn.

3. Giảm xóc loại 2 ống với hơi áp lực

Kết hợp bởi những điểm mạnh, sử dụng nguyên tắc hoạt động kết hợp của cả loại giảm xóc 1 ống và giảm xóc 2 ống. Giảm xóc loại này được đánh giá ưu việt hơn, phần dưới ống nhún không chứa đầy dầu khi xe đứng yên, mà là 1/3 thể tích, trong đó khí nén 6 – 7 Bar.

Qua đó mà quá trình nhún và giãn khi nào cũng có sự đàn hồi của buồng khí, nhanh chóng dập tắt dao động hơn.

Ưu điểm: Loại giảm xóc này sở hữu đầy đủ những ưu điểm của giảm xóc 1 ống và giảm xóc 2 ống, khả năng làm tiêu biến dao động nhanh hơn, phù hợp với dòng xe bán tải và xe thường xuyên di chuyển qua những địa hình gồ ghề.

Nhược điểm: Công đoạn chế tạo cần độ chính xác cao, việc bảo dưỡng kỹ lưỡng nên chúng chỉ sử dụng cho những dòng xe có yêu cầu đặc biệt.

4. Giảm xóc ô tô khí nén – thủy lực

Hệ thống giảm xóc này tổng hợp những ưu điểm của lò xo đàn hồi có giảm chấn cùng bóng hơi giảm xóc thủy lực. Cấu tạo của phuộc nhún khí – thủy lực bao gồm:

• Pittong của phần đàn hồi, đồng thời cũng là trục của bộ giảm chấn.
• Phần bóng hơi được bảo vệ bằng một lớp màng cao su có xen kẽ lớp lõi thép và dù.
• Bình tích áp khí nén và bóng hơi giảm xóc nối với nhau bởi 1 đường ống khí nén.

Ưu điểm: Có thể tùy ý điều chỉnh van điều khiên sao cho phù hợp với điều kiện mặt đường và tải trọng của xe.

Nhược điểm: Giá thành cao và vận hành phức tạp. Vậy nên chúng ít khi được áp dụng trên những dòng xe con và hạng trung.

5. Giảm xóc bóng hơi

Giảm xóc bóng hơi được cấu tạo gồm: một ống khí nén, vỏ lò xo khí, trục ống nhún và van tiết dầu, khoang chứa dầu.

Khí nén được dẫn vào dưới một áp lực có thể điều khiển. Tùy theo áp lực khí nén mà độ đàn hồi của bóng hơi sẽ thay đổi một cách tối ưu nhất, qua đó giúp tiêu trừ giao động một cách hiệu quả nhất.

Tuy nhiên, điểm bất tiện của bộ giảm xóc này là bóng hơi chỉ sử dụng được khi nổ máy, nếu đông cơ bị tắt ở chỗ có gò cao thì xe sẽ hạ xuống và có nguy cơ hư hỏng vỏ hoặc các bộ phận khác.

6. Giảm xóc Vario

Giảm xóc Vario có kết cấu tương tự như phuộc giảm xóc ô tô loại 2 ống. Nó có khả năng thích nghi được với tình trạng dằn xóc khác nhau để thay đổi đặc tính giảm chấn.

Khi xe có tại trọng nhe, pittong sẽ nằm ở vùng trên của ống dầu để dầu di chuyển xuống vùng dưới dễ dàng. Nếu xe chở tải trọng nặng, pittong sẽ di chuyển xuống vị trí thấp, dầu sẽ không di chuyển xuống phía dưới dễ dàng được, chúng phải chảy qua van tiết lưu, trở lực này giúp dập tắt dao động.

III. Thời điểm nào cần thay mới bộ giảm xóc ô tô

Theo kinh nghiệm sử dụng xe và sửa chữa xe, tuổi thọ của hệ thống giảm xóc sẽ phụ thuộc rất nhiều vào điều kiện đường xá. Nếu chiếc xe của bạn thường xuyên chạy trên những đoạn đường đẹp, thì hệ thuộc phuộc nhún có tuổi thọ khoảng 140.000km.

Còn nếu như xe của bạn thường xuyên di chuyển trên những đoạn đường gồ ghê, nhiều ổ gà, G giảm tốc, xe thường xuyên cua gấp, phanh đột ngột… thì bộ phận giảm xóc chỉ hoạt động tốt trong khoảng 80.000.

8 Dấu hiệu cần thay mới giảm xóc ô tô

1. Giảm xóc phát ra tiếng kêu:

Trong quá trình bạn vận hành xe, nếu xe phát ra tiếng kêu cót két thì đây chính là dấu hiệu đầu tiên cảnh báo hiệu hệ thống giảm xóc có vấn đề. Việc này xảy ra có thể là do ống giảm sốc đã bị méo, lò xo bị gỉ hoặc nó bị cọ xát vào ống bọc và thân xi-lanh.​

2. Đầu xe bị nhún mạnh khi phanh gấp:

Nếu như có hiện tượng này thì bạn cần phải kiểm tra bộ phận giảm sóc của mình ngay nhé. Nguyên nhân có thể là do bộ phận giảm sóc của bạn bị ăn mòn. Nếu như bạn để phần đầu xe bị nhún khi nó phanh gấp hoặc là lắc lư khi chuyển hướng thì điều này có khả năng giảm kiểm soát tay lái của bạn, gây ra nhiều nguy hiểm cho tài xế, đặc biệt là trong trường hợp đường trơn trượt.

3. Chảy dầu giảm xóc

Nếu như phần thâm giảm sóc bị gỉ dầu ra hoặc khi xe chạy qua các ổ gà phát ra tiếng kêu lộc cộc và bạn lái xe có cảm giác xe bị nảy. Đây là dấu hiệu xe đã bị hở phớt và chảy dầu ti. Bạn cần phải tiến hành kiểm tra và thay thế ngay.

Giảm xóc bị chảy dầu là một việc rất hay gặp

4. Xe có cảm giác rung động mạnh:

Nếu như bạn cảm thấy các rung động bị truyền đến tay lái một cách rõ rệt thì bạn hãy thận trọng khi lái xe ở tốc độ cao nhé. Nếu như bộ giảm sóc của bạn được đảm bảo tốt thì nó sẽ giữ cho bánh xe bám tốt vào mặt đường và không gây nên những tiếng kêu như vậy. Gặp phải trường hợp này, bạn hãy tiến hành kiểm tra lại bộ phận giảm sóc ngay nhé.

5. Xe bị trượt và lệch hướng:

Nếu như xe của bạn bị trượt và bị lệch hướng trên đường ngay cả khi bạn lái xe trên đường không bằng phẳng thì cần phải kiểm tra lại giảm sóc của ô tô ngay. Có thể giảm sóc ô tô lúc này của bạn đang gặp phải vấn đề đó.

6. Tay lái lệch:

Nếu trong trường hợp xe chở đủ tải mà xe bị xệ một bên kèm theo tay lái không cân bằng thì bạn cần phải tiến hành kiểm tra bộ phận giảm sóc ngay. Đây chính là biểu hiện mà lò xo bị gãy một bên hoặc lò xo 2 bên có độ cứng không bằng nhau.

7. Xe lắc lư mạnh khi đi trên đường xấu:
Vai trò của giảm sóc chính là hấp thu rung động giúp cho xe có thể vận hành êm ái hơn. Nếu như bạn cảm thấy xe bị rung lắc mạnh hơn khi bạn đi vào ổ gà thì bạn nên tiến hành kiểm tra bộ phận giảm sóc của mình ngay nhé.

8. Lốp mòn không đều:

Nếu như trong trường hợp bạn kiểm tra lốp xe mà nhận thấy các lốp mòn không đều, đồng nghĩa với việc lốp bám đường không tốt thì ngoài cân chỉnh độ chụm của xe bạn cũng cần phải tiến hành kiểm tra bộ phận giảm sóc ngay nhé.

IV. Những cách để kiểm tra bộ giảm xóc ô tô

Có 3 cách để bạn có thể kiểm tra bộ giảm xóc ô tô tại nhà. Việc nắm bắt tình trạng hoạt động của bộ giảm xóc sẽ giúp bạn có thể chủ động trong việc chăm xóc “xế cưng” của mình, đồng thời từ đó đưa ra những biện pháp xử lý kịp thời.

1. Quan sát chiều cao của xe ở cả cầu trước và cầu sau

Hãy đỗ xe lên một bề mặt phẳng và quan sát phía đầu xe và đuôi xe. Nếu khoảng hở cua lốp cảu 2 bên lốp cầu trước hoặc cầu sau bằng nhau thì có nghĩa rằng giảm xóc ở 2 bên vẫn còn cân bằng.

Bên cạnh đó, bạn hãy đo chiều cao của xe xem có trùng với thông số của hệ thống treo hay không. Nếu độ cao không giống với thông số tiêu chuẩn, thì có thể là các lò xo giảm xóc ô tô hoặc bộ phận nào đó của hệ thống treo đã bị gãy hoặc hỏng.

2. Dùng lực kiểm tra phần đầu xe

Dùng lực nhấn phần đầu xe xuống, hoặc bạn hãy đặt đầu gối của mình lên phần cứng của cản xe và nhún nhảy. Nếu phần đầu của xe không bật lại lên như cũ hoặc phát ra tiếng kêu lạ thì có nghĩa giảm xóc đang gặp vấn đề.

3. Kiểm tra bằng mắt thường

Giảm xóc ô tô luôn phải hoạt động với tần suất lớn, từ đó mà lò xò rất nhanh bị xuống cấp và mất đi tính đàn hồi vốn có. Ống nhún sử dụng dầu thủy lực để hấp thụ và triệt tiêu các dao đông, nếu các phớt làm kín hư hỏng thì dầu thủy lực sẽ bị rò rỉ ra ngoài khiến bộ giảm xóc hoạt động kém hiệu quả. Bạn hãy quan sát để tìm những vị trí rò rỉ.

Nếu nhận thấy dấu hiệu này, thì bạn nên đưa xe tới các garage sửa chữa ô tô chuyên nghiệp để được kiểm tra.